Prehospitalni tretman anafilaktiènih reakcija

[Bred]

Davor Mladenoviæ, Miljan Joviæ, Miodrag Jovanoviæ
Zdravstveni centar Zajeèar, Slu¾ba hitne medicinske pomoæi

Anafilaktièki ¹ok predstavlja urgentno stanje sa dramatiènom simptomatologijom i èesto letalnim ishodom. Nastaje kao posledica alergijske reakcije tipa I. Razvija se u kratkom vremenskom intervalu, i njegov ishod u mnogome zavisi od rane dijagnoze i blagovoremene reakcije. Cilj rada je ukazati na znaèaj i posledice anafilakse, kao i znaèaj pravovremene, taèno definisane i specifiène terapije ovog stanja u slu¾bi hitne medicinske pomoæi. Anafilaksija je multipli klinièki sindrom nastao nizom kaskadnih procesa, uzrokovan faktorima spolja¹nje sredine-unosom alergena.
Kljuène reèi: anfilaktièki ¹ok, terapija

Summary:
Anaphylactic shock is urgent situation with dramatic symptomatology and often with lethal outcome. It grows as a result of allergic reaction type I. It progresses within a short interval and its outcome depends on early diagnosis and timely reaction. The aim of this work is to signify the meaning and consequences of anaphylaxis, as well as the meaning of timely, clearly defined and specific therapy of this condition in the Emergency Department. Anaphylaxis is a multiple clinical syndrome arising from a series of cascade processes caused by environmental factors - allergen entry.
Key words: anaphylactic shock, therapy

UVOD

Naziv “anafilaksa” znaèi “ protiv za¹tite” i prvi put se upotrebljava u spisima francuskih fiziologa Partiera i Richetla 1901. godine [1]. To je sistemski oblik rane preosetljivosti koja simultano zahvata vi¹e organskih sistema. Reakcija se javlja naglo i mo¾e uzrokovati smrt zbog opstrukcije disanja ili ireverzibilnog vaskularnog kolapsa [2].
Uzroènici nastanka anafilaktièke rakcije dati su u tabeli 1.
Nakon prvog kontakta sa alergenom, stvaraju se antitela koja se fiksiraju za receptore na povr¹ini mastocita u ¹oknim organima: pluæima, glatkoj muskulaturi bronha, vaskularnom endotelu, i takva osoba je "senzibilizirana". Prilikom drugog unosa specifiènog antigena, on "putuje" po organizmu "tra¾eæi" ta antitela i reaguje sa njima na povr¹ini æelije, vezujuæi se sa dva molekula antitela praveæi most [2].

nastavak -> http://tmg.org.rs/v310307.htm