DIJAREJA
– Pražnjenje češće od 1x dnevno i kada stolica sadrži više tečnosti, tako da se stolicom izgubi više od 200ml vode i elektrolita. Etiopatogeneza:
– osmotska,
– sekretorna,
– motorna,
– dijareja zbog nepotpune apsorpcije elektrolita i inflamatorna i infekcijska.
Osmotska dijareja – u lumenu creva se povećava koncentracija osmotski aktivnih supstanci (MgCl i ugljenih hidrata koji se ne razlažu). Javlja se i u urođenim i stečenim nedostacima enzima disaharidaze, pa dolazi do povećanja koncentracije disaharida i njihovih metabolita koji nastaju pod dejstvom bakterija (mlečna i izomlečna kiselina). Zbog akumulacije osmotski aktivnih supstanci u crevu raste osmotski gradijent prema lumenu creva pa voda iz ekstracelularnih prostora prelazi u lumen, gde dolazi do rastezanja zida creva što ubrzava crevnu peristaltiku i skraćuje vreme zadržavanja sadržaja u crevu.
Sekretorna dijareja – nastaje kao posledica povećanja aktivnog ili pasivnog lučenja u tankom ili debelom crevu. Do aktivnog povećanja sekrecije mogu dovesti enterotoksini bakterija (Vibrio cholerae, shigela, E.coli), dihidroksi-žučne kiseline, neki metali, org otrovi, tumori koji luče gastrointestinalne hormone gastrin, VIP, kalcitonin, serotonin. Povećanje pasivne sekrecije nastaje kao posledica oštećenja crevnog zida ili povišenja hidrostatskog pritiska ECT u njemu.
Motorna dijareja – nastaje zbog ubrzanja motorne aktivnosti tankog i debelog creva, najčešće usled lučenja supstanci poput VIP-a, serotonina, kalcitonina (koje izazivaju i sekretornu dijareju) ili kao posledica poremećaja u aktivnosti autonomnog NS(nervnog sistema), pre svega njegovog parasimpatikusnog dela. Čak i ako je normalna apsoptivna funkcija creva, doći će do dijareje jer se sadržaj ne zadržava dovoljno dugo u crevu.
3 – jone u kolonu i ileumu). Zamena H+ i Na+ je normalna, stolicom se gubi dosta kiselina pa se razvija metabolička alkaloza. Inflamatorna i infektivna – bakterije, virusi i protozoe oštećuju GI barijeru, pa dolazi do destrukcije epitela, eksudacije seruma i krvi u lumen i kompromitovanja apsopcije u crevima.Posledice dijareje su gubitak vode i elektrolita, malapsorpcija, poremećaj acidobazne ravnoteže.